Khi con tôi bắt đầu đi học mẫu giáo, hai vợ chồng thay phiên nhau sung phong giúp trường đi những chuyến field trips để được học hỏi thêm và cho con mình có một ý niệm là bố mẹ “care” cho nó. Số tụi tôi cũng may mắn là chỗ làm cũng hợp tác với cộng đồng một cách tích cực nên không bị trở ngại. Nhiều chữ tôi không biết tiếng Việt là gì, dùng google, không biết có đúng sát nghĩa không.
Trường mẫu giáo ở đây đã luyện tập cho mấy em những cái tính tốt để trở thành một người công dân tốt cho tương lai, và nhờ đó chúng tôi cũng học được những điều này.
Mỗi trường có những điều dạy khác nhau, nhưng tôi nghĩ (và tôi mà thôi) những tính (traits) này là quan trọng cho đời sống của mình, gia đình và xã hội.
1. Caring (quan tâm) : I take care of myself, others and my world – mình quan tâm về con người mình, những người khác và thế giới. Cái điều này là mình nên tự trọng, để ý (be considerate) tới sự buồn phiền, tai hại tới người khác, xã hội và thế giới.
2. Honesty (trung thực) : I’m truthful and honest – Mình thành thật với chính mình, người chung quanh và xã hội. Cái tính có sao nói vậy, không khách sáo, thích thì làm thì việc làm xong sẽ tốt đẹp, không thích mà làm thì tự mình dối mình và công việc sẽ không hoàn tất một cách tận tâm. Khi mình dối trá, mình phải lo nghĩ và nhớ là mình dối như thế nào, thì tâm thần không bao giờ yên ổn và đời sống không được yên tĩnh và nhẹ nhàng. Không nên làm đứa bé sợ khi nó làm gì sai thì khi nó làm gì sai, nó sẽ không chối hoặc nói dối để khỏi bị trừng phạt. Nên giải thích khi nó làm sai và khuyến khích khi nó làm đúng. It’s KARMA.
3. Respect (tôn trọng) : I’m kind to all people. Mình đối xử tốt với tất cả mọi người, xã hội và thế giới. Điều này làm cho mọi người thích mình, trọng mình thì đời sống sẽ dễ dàng từ gia đình, việc làm và xã hội, “nồi nào ắp vung đó”, thế giới được hưởng lây. Người Việt luôn luôn dạy con lễ độ, đầu môi, trót lưỡi, ạ ông, dạ bà, ạ bố, dạ mẹ và đánh giá đứa bé bằng cách nó nói, theo mình, cái quan trọng là tụi nó có thích mình và thương mình hay không thôi, nếu hai cái này có thì sự tôn trọng là đương nhiên và sẽ thể hiện qua hành động thực tế.
4. Integrity (chính trực) : I show self-respect by taking pride in my words and my actions. Mình làm việc một cách tận tâm từ lời nói đến công việc làm tử chuyện nhỏ đến lớn. Điều này thường thường dính tới cái Tâm của mỗi người, tùy theo mình hiều đời như thế nào. Điều này nó liên hệ chặt chẽ tới Honesty. Khi mình có Integrity thì đời sống mình sẽ nhẹ nhàng và thành công vì việc nhà, việc sở, việc xã hội sẽ tốt lành và thế giới hưởng lây.
5. Responsibility (nhiệm vụ) : I’m responsible for everything I do and say – Mình có trách nhiệm với tất cả mọi lời nói và nhiệm vụ mình lãnh. Tiếng Anh nó có câu “you own it”, mình làm chủ những gì mình làm và có bổn phận làm cho đúng và không được đổ tội cho ai khi nó sai. Khi mình lãnh (own) một việc làm gì, mình phải làm cho xong một cách tận tâm, cũng như những lời hứa, khi mình thất hứa, không ai tin mình nữa. Khi mình hiểu nhiệm vụ và lời hứa mình quan trọng như thế nào mình sẽ nên làm hết mình và thi hành lới hứa một cách tận tâm. Điều này sẽ làm gia đình êm thấm, việc làm vững chắc, xã hội đẹp đẽ và thế giới hưởng lây. Người Việt có câu “lắm thầy, nhiều ma”, nên một thầy luôn luôn tốt hơn.
6. Planning and Decision Making (lập kế hoạch và tự quyết định hành động) – Fail to plan, plan to fail – Mình phải có kế hoạch và họa đồ cho mọi việc làm, sau đó sẽ quyết định trên kế hoạch nào tốt nhất và hành động theo nó, sự quyết định này là tự mình thì không đổ tội cho ai khi kết quả không được như ý muốn. Đa số kết quả của công việc không được như ý vì kế hoạch không có và sự quyết định không đúng.
7. Problem Solving (giải quyết vấn đề) : I cooperate to solve problem in a fair way – Trong đời sống hàng ngày, ít khi mọi thứ thuận buồm xuôi gió, thế nào cũng có trở ngại, nhưng làm sao để. giải quyết một cách tích cực và hiệu quả. Thường thường sự trở ngại không chỉ tới riêng mình mà liên hệ tới những người khác nữa thì làm sao giải quyết vấn đề một cách quân bằng cho tất cả mọi người mà không chỉ riêng mình, điều này nó liên hệ tới “CARE (quan tâm)”. Khi mình giải quyết vấn đề có lợi cho tất cả mọi người liên hệ thì nó gọi là “Win-Win” và “TeamWork”, mọi người đều vui vẻ và thỏa mãn, mọi người sẽ thích mình hơn.
8. Citizenship (quyền công dân) : I help people in my classroom, school and community – Mình giúp người liên hệ tới mình hằng ngày, ngoài gia đình, từ lớp học, trường học, chỗ làm, cộng đồng, xã hội, đất nước và thế giới hưởng lây. Điều này liên hệ tới tất cả những điều trên, nhưng đi về phần xã hội nhiều hơn. Khi mình không xả rác, khi mình không phá đồ dùng công cộng, khi mình trả thuế cho chính phủ, khi mình giúp người hàng xóm, người làm chung sở, mình sống theo luật pháp, mình lo cho gia đình sung túc, hạnh phúc, mình là một công dân tốt vì mình là nucleus of the universe.